Yargıçlardan 'UYAP'ı durdurun başvurusu
Yargıçlar ve Savcılar Birliği Başkanı Ömer Faruk Eminağaoğlu, gizlilik tartışmalarına neden olan Ulusal Yargı Ağı Projesinin (UYAP) durdurulması için Adalet Bakanlığı'na başvurdu.
Eminaoğlu, UYAP'ın öncelikle durdurulması ve değiştirilmesi istemiyle Adalet Bakanlığı'na başvurdu. Eminağaoğlu, başvurunun Bakanlıkça dikkate alınmaması halinde Danıştay'a başvuracaklarını söyledi.
Yarsav Başkanı Eminağaoğlu, yargısal işlemlerin elektronik ortama aktarılması, bu ortamda yürütülmesi ve arşivlenmesini amaçlayan UYAP'ın, yönetiminin Adalet Bakanlığı'nda olduğuna işaret etti. Eminağaoğlu, başvuru dilekçesinde ?Bu nedenle sistemde yer alan yargıç ve savcılar dahil tüm kullanıcılara ait ?her türlü kullanıcı şifreleri de' dahil tüm veriler/bilgiler ve belgeler, Adalet Bakanlığı'nın erişimine/ulaşımına açıktır? dedi. Dilekçede şu görüşlere yer verildi:
?Sistem yönetimini üstelenen Adalet Bakanlığı UYAP sayesinde, kimler hakkında ne gibi soruşturmalar yapılmakta olduğundan ve bu soruşturmaların aşama ve içeriğinden bilgi sahibi olabilecektir. Bu nedenle sistem yürütme organının erişimine ve müdahalesine açık bir yapı sergilemektedir. Gizli olarak yürütülen bütün hazırlık soruşturmalarının UYAP ta yer aldığı düşünüldüğünde, bu durum yürütme organının, mahkemeleri ve savcılıkları kuşatmasına, yargısal işlemlerin etki altında gerçekleştirilmesine neden olabilecektir.
Yargı organları yönünden önem arzeden bu projenin tarafsız ve yürütme organı dışında bir birim tarafından yönetilmesi gerekmekte iken, Adalet Bakanlığı'nın bu projeden hareketle, ?sistemin yönetim ve yürütülmesini de üstlenmesi'; mahkemelerin bağımsızlığı, kuvvetler ayrılığı ve (sistem içerisinde yürütülen) soruşturmaların gizliliği ilkeleriyle çatışmaktadır.
YARGI ORGANLARININ İŞLEM VE EYLEMLERİ BAKANLIK TEKELİNDE
Ayrıca UYAP ile, yargıç ve savcıların idari yönden Adalet Bakanlığına bağlılığını öngören ve çok eleştiri toplayan Anayasa hükmünün bile ilerisine geçilerek, bu sistemle tüm yargı organlarının işlem ve faaliyetleri Adalet Bakanlığı'nın tekelinde toplanmış, ayrıca bu sistem, yürütme organının erişimine ve yönetimine de terk edilmiştir.
Bunun ötesinde sisteme dahil edilen yüksek mahkemeler de, Adalet Bakanlığının adeta kontrol ve gözetimine sokulmaktadır. Bu bağlamda sistemdeki yüksek mahkemelerin faaliyetleri, Adalet Bakanlığının kapsama alanında gerçekleştirilmiş olmaktadır.
UYAP ile Adalet Bakanlığına, yargı organlarının tüm işlemlerine erişim ve tüm faaliyetlerinden bilgilenme olanağı yaratılması, yargı organlarının etki altında tutulmasına da yol açabilecek niteliktedir. Ayrıca sistemin tüm gizli soruşturmalara da erişim olanağı yaratması, soruşturmaların gizliliğini ve tarafsız olarak yürütülmesini de engellemeye yol açabilecektir.
SİSTEM BAKANLIĞIN OTOMASYON PROJESİ DEĞİLDİR
Yine Adalet Bakanlığınca sistemdeki verilerde teknik olarak değişiklik yapılabilmesinin mümkün olması karşısında, yargısal işlemler yönünden doğabilecek kuşkular da giderilemeyecektir. Üzerinde değişiklik ve düzeltme yapılan tüm karar taslakları bile, sistem yönetimi tarafından izlenebilmektedir. Sistemin tüm güveliği Adalet Bakanlığına aittir ve bu kapsamda Adalet Bakanlığı sistem ve sistemdeki veriler konusunda tek söz sahibidir. Hatta bundan hareketle UYAP üzerinden gerçekleştirilen internete erişimi de Bakanlığın izin verdiği ölçüde kısıtlı olarak yapılabilmektedir. Sonuçta yargısal faaliyetler, yürütme organının ?kapsama, denetim ve müdahalesine açık' bir alanda gerçekleştirilmiş olmaktadır.
Teknolojik gelişmelerin yargı organlarının hizmetine sunulması önemli ve gereklidir. Ancak bu yapılırken yürütme organı, yargısal faaliyetleri kendi yönetim ve sorumluluğundaki alana taşımamalıdır.
Yargısal faaliyetlerin UYAP kapsamında yürütülmesi karşısında bu projede, diğer yönetsel organlarındaki projelerin yürütülmesi gibi hareket edilemez. Yargıya ilişkin anayasal ilkelerin gözetilmesi zorunludur. Çünkü UYAP, ulusal yargı ağı projesidir ve projeye mahkemeler, savcılıklar, Yargıtay ve belirli ölçüde Yüksek Seçim Kurulu da dahildir. Bu proje Adalet Bakanlığı otomasyon projesi değildir.?